Obrotowa mapa Układu Planetarnego Bogusław Lanuszny VIII LO Katowice |
- Mapa pozwala na określenie konfiguracji planet na wybrany dzień. - Składa się z 8 tarcz wykonanych z papieru. Każda tarcza odpowiada kolejnym planetom i została podzielona na tyle części, ile dni lub lat wynosi okres obiegu planety wokół Słońca. - W przypadku Merkurego kolejne kreski zostały narysowane co 5 dni, dla Wenus co 10 dni, dla Ziemi co 10 dni, dla Jowisza co miesiąc i tak dalej. Dla Neptuna co 10 lat. - Stanowi ona wizualizację systemu heliocentrycznego, jednakże bez zachowania skali odległości. - Na obwodzie narysowano gwiazdozbiory leżące na ekliptyce. - W gwiazdozbiorze Ryb, zaznaczono Punkt Barana, miejsce przecięcia się ekliptyki z równikiem niebieskim. Punkt ten jest początkiem liczenia rektascesji. Jest on również początkiem liczenia długości ekliptycznej. |
|
naklejenie planet na tarcze w odpowiednim miejscu.
|
Następnie przy pomocy kątomierza odmierzamy ten kąt na tarczy, licząc od daty początkowej i naklejamy symbol danej planety. Po wykonaniu tych czynności dla wszystkich planet, mapa jest gotowa do użytku. |
Należy jednak zauważyć, że tarcze dla Merkurego i Wenus są krótkożywotne, ponieważ okres obiegu Merkurego wynosi 88 dni a Wenus 225 dni. Tarcze te należy więc dość często wymieniać. | Tworzenie tarcz od początku jest lekko kłopotliwe, ze względu na różne daty początkowe. Dlatego dla ułatwienia korzystania z mapy i przedłużenia terminu ważności tarcz dla tych planet, napisałem program do rysowania tarcz dla Merkurego i dla Wenus.
|
| a program sam oblicza kolejne daty i drukuje tarczę.
| |
W celu sprawdzenia konfiguracji planet, korzystamy z programu na stronie internetowej www.theplanetstoday.com |
|
Przedstawiona obrotowa mapa Układu Planetarnego może być propozycją projektu klasowego do wykonania np. w klasie pierwszej na lekcjach astronomii. Mapa osadzona jest na podstawie wykonanej z płyty pilśniowej o grubości 3 mm i o wymiarach 1mx1m. W środku znajduje się oś, na którą nałożone są kolejne tarcze. Na obwodzie znajdują się nazwy gwiazdozbiorów oraz ich charakterystyczne konstelacje, skopiowane z programu Stellarium. |
Wnioski
Mapa stanowi nowatorkie przedstawienie systemu heliocentrycznego, omawianego na pierwszych lekcjach astronomii. Przy jej pomocy można pokazać i zdefiniować wiele ważnych pojęć z astronomii sferycznej: |